Onzekerheid aanpakken: hoe kom je van onzekerheid af?

Onzekerheid heeft op een negatieve manier een belangrijke rol in mijn leven gespeeld.

Een belangrijke reden dat ik in mijn burn-out belandde had alles te maken met mijn onzekerheid. Doordat ik jarenlang mezelf erg onzeker voelde heb ik boven mijn kunnen gepresteerd om bevestiging van anderen te krijgen zodat ik me minder onzeker voelde.

Ik ging dingen doen die helemaal niet bij mij paste, om ergens bij te horen. Of ik ging juist dingen niet doen (die ik wel graag wilde) omdat ik bang was dat ik het niet kon.

Onzekerheid kan erg verlammend zijn en ons leven flink negatief beïnvloeden. Je onzekerheid aanpakken is iets wat ik erg kan aanmoedigen.

In dit artikel leg ik je precies uit hoe je dit kunt aanpakken en hoe jij weer zelfverzekerd kan worden.

Welke symptomen horen bij onzekerheid?

Iemand die veel onzekerheid ervaart heeft vaak ook last van andere symptomen blijkt uit onderzoek van Melanie Greenberg, Ph.D.. Misschien herken jij je wel in de onderstaande symptomen?

• Perfectionisme
• Faalangst
• Misselijk zijn door stress
• Altijd bezig zijn met wat anderen vinden
• Jezelf vergelijken met anderen
• Soms ook een onrustig gevoel in je lichaam
• Veel stress
• Controle willen houden over (bijna) alles in het leven
• Je wilt je weer verbinden met jezelf
• Zwart of wit denken

Herkenbaar? Wees gerust, al deze symptomen horen namelijk bij elkaar. Ze komen namelijk allemaal voort uit deze bron. Dat ga ik je nu uitleggen.

Hoe ontstaat onzekerheid?

Dat ga ik je zo kort mogelijk proberen uit te leggen. Want als je het snapt, is het eigenlijk vrij eenvoudig om te begrijpen waarom je (veel) onzekerheid ervaart.

Als we helemaal terug gaan naar de kern van alle emoties die we ervaren kunnen we onze emoties in grove lijnen terugbrengen naar twee soorten emoties:

1. Positieve emoties
2. Negatieve emoties

Positieve emoties zijn: vertrouwen, liefde, begrip, enthousiasme, dankbaarheid, trots en natuurlijk ook zelfvertrouwen.
Negatieve emoties zijn: angst, woede, ongelukkig, hebzucht, jaloezie, en ook onzekerheid.

Al deze emoties hebben allemaal invloed op hoe wij ons voelen. 

Angst is uiteindelijk de basis van onzekerheid. Want in de kern zijn we allemaal bang om pijn te ervaren. Bang om gekwetst worden, bang om afgewezen te worden. Noem het maar op. Van alles.

Zonder angst zouden we geen onzekerheid ervaren.

Je zou onzekerheid dus ook kunnen zien als een symptoom van de angst.

Gelukkig kun je deze onzekerheid aanpakken. Daar ga ik straks wat dieper op in.

Waarom ervaar ik veel onzekerheid?

Dit heeft alles te maken met ervaringen uit het verleden. Je kunt het leven zien als een blanco boek. Er staat nog niks in geschreven. Je hebt nog niks meegemaakt en je als je geboren bent dus neutraal.

Op het moment dat we opgroeien en steeds meer ervaringen krijgen worden we steeds meer geconditioneerd en gevormd. Er komen steeds meer situaties en ervaringen bij die uiteindelijk allemaal invloed op ons hebben.

 

Want als we in het verleden veel ervaringen hebben gehad waarbij we veel negatieve emoties hebben ervaren kunnen we veel onzekerheid ontwikkelen.

Denk aan ervaringen als:

• Je bent vroeger gepest
• Heb traumatische ervaringen gehad
• Weinig zelfvertrouwen meegekregen vanuit je opvoeding
• Je hebt een onverwachte ziekte gekregen (vertrouwen in lichaam kwijt)
• Je bent perfectionistisch en alles moet altijd 100%
• Een financiële tegenvaller gehad

Al deze situaties (en nog meer) kunnen ervoor zorgen dat je steeds angstiger wordt en daardoor ook onzekerheid ervaart, als je ze niet goed verwerkt hebt.

Als je niet wilt dat de onzekerheid de overhand neemt, dan is het verstandig om onzekerheid aan te pakken (bron: gezondheidsplein).

Ik neem je even mee in een persoonlijk voorbeeld over mijn eigen onzekerheid om dit wat duidelijker uit te leggen.

3 Voorbeelden van mijn eigen onzekerheid en die van een cliënt.

Er zijn diverse vormen van hoe onzekerheid ontstaat. Aan de hand van de onderstaande voorbeelden kun jij je misschien wel herkennen in één of een aantal?

Voorbeeld 1 (mezelf): Onzekerheid dat er langzaam insluipt.

Ik heb in het verleden heel veel onzekerheid ervaren (ik was er trouwens ook heel goed in om dit te maskeren, maar dit hielp mee natuurlijk niet).

Bij ons thuis was er weinig ruimte om over je gevoel te praten. Negatieve emoties (zoals verdriet) mochten er niet zijn en er werd altijd lacherig over gedaan. Als ik ergens verdrietig over was moest ik me niet zo aanstellen. Er was geen erkenning voor wie ik als persoon werkelijk was.

Op deze manier werd ik steeds onzekerder over mijn gevoel en mezelf. Ik kreeg het idee dat ik raar was en dat zorgde ervoor ik mezelf steeds meer ging overschreeuwen. Het zorgde ervoor dat ik een soort ‘act’ aan het opvoeren was, om erkenning te krijgen van mijn ouders. Ik was totaal niet mezelf meer.

De onzekerheid werd daardoor steeds groter en groter omdat ik dus niet meer volledig mezelf kon zijn. Dit zorgde er vervolgens voor dat ik steeds terughoudender werd. Ik raakte langzaam het vertrouwen in mezelf kwijt en was me niet meer bewust van mijn kwaliteiten. Dit resulteerde weer in meer onzekerheid toen ik ging solliciteren en zo ging het door en door.

Voorbeeld 2 (cliënt): Traumatische onzekerheid

In haar puberjaren werd Annemieke veel gepest. Ze werd uitgemaakt voor ‘dikkertje’ en heeft een neusoperatie laten doen omdat ze gepest werd met dat haar neus lelijk was. Daardoor ontwikkelde ze veel onzekerheid over zichzelf.

Ze ging zich anders gedragen en deed zich anders voor. Ze maskeerde haar gevoel en durfde hier met niemand over te praten. Na verloop van tijd werd het pesten minder, ook omdat ze op een gegeven moment naar een andere school ging. Maar de pijn die ze toen ervaren had, droeg ze voor een hele lange tijd met zich mee. Ze ging bepaalde situaties niet doen, omdat ze te onzeker was.

Toen we hierover gingen praten en de onzekerheid gingen aanpakken merkte we pas hoeveel oud verdriet er nog in Annemieke aanwezig was. Ze heeft het nooit met iemand durven te bespreken omdat ze zich schaamde. Uiteindelijk voelt ze zich nu sterker dan ooit en heeft ze die ervaring omgezet in een hele mooie levensles. Ze is er heel sterk uitgekomen.

Voorbeeld 3 (mezelf): Acute onzekerheid

Toen ik in mijn burn-out regelmatig last had van paniekaanvallen door stress. Als je nog niet bekend bent met paniekaanvallen, dit is ervaring waarin je acuut veel doodsangst ervaart.

Ik weet nog goed dat ik in de supermarkt stond en ik een paniekaanval kreeg toen ik in de rij stond voor de kassa. Alles werd koud om me heen en ik rende de supermarkt uit.

Deze ervaring had zoveel impact op me dat ik daarna onzekerheid voelde om weer naar die supermarkt te gaan: “want straks krijg ik weer een paniekaanval”.

Je kunt onzekerheid aanpakken. Je hoeft niet voor de rest van je leven onzeker door het leven te gaan. Neem gerust eens contact op als je wilt weten wat ik voor jou kan betekenen.

In de onderstaande video kun je ook het verhaal van Chantelle Anderson lezen. Hoe zij haar onzekerheid heeft overwonnen.

We willen graag controle houden omdat we onzekerheid ervaren

Hoe meer onzekerheid we ervaren, hoe sterker de behoefte is om situaties te willen controleren. We willen namelijk niet meer voor verrassingen komen te staan waar we onzeker van kunnen raken.

Denk aan de volgende voorbeelden waarin we controle willen houden:

• We willen controle houden op de toekomst en gaan alles tot in detail plannen.
• We willen onze relatie controleren, zodat onze partner van ons blijft houden.
• We werken ons een slag in de rondte, zodat we niet ontslagen worden.
• We cijferen onszelf helemaal weg voor een ander, zodat die persoon ons lief heeft.
• We gaan overdreven veel sporten voor een goed lichaam, zodat we ons zelfverzekerd voelen over ons uiterlijk.
• En zo zijn er nog wel honderden situaties op te noemen.

Al deze gedragsvormen zijn begrijpelijk, omdat ze voortkomen uit onzekerheid.

We mogen leren om los te laten en te vertrouwen op het leven

Maar als ik iets van het leven geleerd heb de afgelopen jaren dan is het wel dat het leven veranderlijk is en dat ons idee van ‘controle’ eigenlijk minimaal is. En dat geeft juist zoveel bevrijding. We denken dat we alles op een rijtje hebben, maar dan gebeurt er iets onverwachts.

Het leven ontstaat en gebeurt elk moment. Het beste wat wij kunnen doen is de controle loslaten. Over alles. We bijten onszelf onnodig vast in iets wat binnen een split-second weer kan veranderen. Vaak zijn het slechts gedachten, ideeën en overtuigingen waar we ons aan vastklampen die helemaal geen realiteit zijn.

Ik zeg altijd maar zo: do your best and leave the rest. Op het einde komt namelijk alles goed en als het nog niet goed is, dan is het nog niet het einde.

De vicieuze cirkel van stress, controle, faalangst, en onzekerheid aanpakken

Misschien herken jij je wel in termen als faalangst, onzekerheid, controle en stress? Misschien ervaar jij ze allemaal wel? Of enkele? Ze hebben namelijk allemaal iets met elkaar gemeen en versterken elkaar ook.

Ze ontstaan namelijk allemaal uit angst, want angst is uiteindelijk de oorzaak van al deze angst-symptomen:

• Angst zorgt namelijk voor onzekerheid en faalangst
• Onzekerheid en faalangst zorgen namelijk voor controle willen houden
• Controle willen houden zorgt weer voor stress
• En stress zorgt weer voor angst.

De cirkel is rond, want we zijn weer terug bij angst.

Deze vicieuze cirkel doorbreken

Uiteindelijk wil je natuurlijk de onzekerheid aanpakken, maar om dat te kunnen doen moeten we naar de kern van deze problemen en dat is de angst onder ogen zien en dat aanpakken.

Soms kan een klein inzicht al voldoende zijn om een stap te kunnen zetten in de juiste richting. Als we doen wat we deden, dan krijgen we wat we kregen. Verandering is daarom noodzakelijk. Een goede coach kan je hier bij helpen.

Het kan heel bevrijdend voelen om hier met iemand over te praten die jou begrijpt. Iemand die weet hoe het voelt om onzeker te zijn en die jou de juiste handvatten kan geven om deze onzekerheid aan te pakken.

Als je wilt kun je altijd contact mij opnemen om hierin begeleiding te krijgen. Als je liever zelf aan de slag gaat kun je ook mijn Online Stress Training volgen. Deze training helpt je om van dit soort stressklachten af te komen.

Ik ervaar veel onzekerheid, zit ik misschien in een burn-out?

Een veelvoorkomend symptoom van een burn-out is een continu onzeker gevoel. Het ervaren van veel stress door onzekerheid kan er uiteindelijk toe leiden dat je in een burn-out komt. Uit onderzoek van TNO blijkt dat in 2020 maar liefst 1,2 miljoen mensen last hadden van burn-out klachten.

Een burn-out is niet iets dat uit de lucht komt vallen, het is vaak een gevolg van een lange periode waarin je veel stress ervaart. Een burn-out sluipt er vaak een beetje in. We hebben dit vaak niet door, totdat we heftige stressklachten ervaren. Maar dan is het vaak al te laat en is een directe aanpak zeer aan te raden.

Wil je ontdekken of je in een burn-out zit? Doe dan mijn Gratis Burn-Out Test.

Wat zijn de gevolgen van onzekerheid?

Doordat we steeds meer onzekerheid gaan ervaren kan het ook zo zijn dat we steeds minder dingen gaan ondernemen en willen doen. We zijn zo onzeker over onszelf dat we liever ‘veilig’ thuisblijven.

Ik heb heel lang in een periode gezeten waarbij ik heel duidelijk kon voelen dat ik extra angstig en gestrest werd van mijn onzekerheid. Het leek wel alsof ik in een cirkel zat waar geen einde aan leek te komen. 

Soms kwam in onverwachts iemand tegen op het station en werd ik direct helemaal angstig en onzeker.

Doordat ik steeds meer onzekerheid ervaarde, durfde ik ook steeds minder te doen omdat ik bang was dat ik die onzekerheid weer ging voelen.

Misschien herken je dit wel?

Als dit het geval is dan is het goed om contact met me op te nemen. Ik kan je goed helpen om van deze klachten af te komen.

Samen je onzekerheid aanpakken? Ik kan je hierbij helpen!

Ik kan me heel goed voorstellen dat je graag je onzekerheid wilt aanpakken en weer zelfverzekerder wilt leven. Daar kan ik je bij helpen.

Onzekerheid is iets wat over het algemeen niet binnen een maand op te lossen valt. Maar dat is ook niet erg. Het zijn uiteindelijk de patronen en angstige gedachten die we moeten doorbreken om weer een beetje meer zelfvertrouwen te krijgen en dat heeft tijd nodig.

Zelf heb ik voor lange tijd veel onzekerheid gehad, dus ik weet als geen ander hoe jij je voelt. Als jij graag een blijvende oplossing wilt en meer zelfvertrouwen, neem dan gerust even contact met me op!

Veelgestelde vragen

Dit zijn de meest gestelde vragen.

Hoe kom ik van mijn onzekerheid af?

Je kunt weer zelfverzekerd worden op het moment dat je aan de slag gaat met de kern van jouw onzekerheid. Alles heeft namelijk een oorzaak, onzekerheid ook. Een coach kan je hier goed bij helpen.

Waarom ben ik zo onzeker over mezelf?

Er valt nog één oorzaak aan te wijzen waarom je onzeker bent over jezelf. Vaak is dit het gevolg van diverse oorzaken. Het is goed om dit uit te zoeken, want alleen als we de kern aanpakken kunnen we weer zelfverzekerd worden.