Overprikkeld zenuwstelsel? Zo krijg je het weer kalm!

In onze moderne wereld kunnen we gemakkelijk overweldigd raken door de constante stroom van prikkels. Dit kan leiden tot een overprikkeld zenuwstelsel waardoor we deze prikkels minder makkelijk meer kunnen verwerken.

Een overprikkeld zenuwstelsel kan vervolgens ook leiden tot symptomen zoals intense gevoeligheid, emotionele uitputting en een verminderd functioneren in het dagelijks leven.

Dit artikel biedt een beknopte gids om een beter begrip te krijgen van een overprikkeld zenuwstelsel en praktische strategieën om rust en balans te bevorderen. 

Wat is een overprikkeld zenuwstelsel?

Een overprikkeld zenuwstelsel wordt ook wel sensorische overgevoeligheid genoemd. Het verwijst naar een staat waarin ons zenuwstelsel overmatig gevoelig is voor prikkels van buitenaf. Normaal gesproken kan ons zenuwstelsel informatie goed filteren waardoor we minder gevoelig zijn. Maar bij een overprikkeld zenuwstelsel kunnen alledaagse prikkels overweldigend zijn.

Mensen met een overprikkeld zenuwstelsel reageren dus sterk op prikkels van buitenaf, zoals: geluid, licht, geur, aanraking en smaken. Deze prikkels kunnen zo overweldigend zijn dat ze kunnen leiden tot angst, vermoeidheid, een opgejaagd gevoel, concentratieproblemen en zelfs pijn.

Persoonlijke ervaring:

Toen ik zelf voor een lange tijd last had van een overprikkeld zenuwstelsel merkte ik dat zelfs naar de supermarkt al teveel was. Ik kon weinig prikkels verdragen en alle geluiden kwamen veel harder binnen. Ook was ik altijd blij als het weer een dag grijs was buiten, dan hoefde ik de felle prikkels van de zon niet te verdragen.

 

Mijn overprikkeling kwam van teveel stress. Ik wilde teveel in het leven, ging veel te hard door en stond nooit stil. Dit zorgde ervoor dat mijn brein alle prikkels minder goed kon verwerken met alle gevolgen van dien. 

 

Ik ging steeds meer sociale activiteiten vermijden en kon steeds minder doen. Ook raakte ik steeds vermoeider en angstiger voor het leven. Gelukkig is het allemaal weer goed gekomen, met vallen en opstaan. 

 

In dit artikel leg ik je uit wat mij heeft geholpen om te herstellen en hoe dit voor jou (en mijn cliënten) ook het geval kan zijn!

Heb je een overprikkeld zenuwstelsel want je zit in een terugval van je burn-out? Lees dan: terugval burn-out. 

Overprikkeld zenuwstelsel symptomen

Er zijn een aantal symptomen waaraan je kunt zien dat iemand last heeft van een overprikkeld zenuwstelsel.

• Overgevoeligheid voor externe prikkels: mensen met een overprikkeld zenuwstelsel zijn heel erg gevoelig voor verschillende zintuiglijke prikkels. Denk aan: geluiden, fel licht, sterke geuren, aanrakingen, maar ook bepaalde texturen kunnen als overweldigend ervaren worden.
• Mentaal instabiliteit: als we continu overprikkeld zijn dan kan dat ook leiden tot mentale oververmoeidheid. Dit komt omdat de mensen die een overprikkeld zenuwstelsel hebben zich moeilijk kunnen ontspannen en last hebben van verschillende stemmingswisselingen. Ook kunnen ze gevoeliger zijn voor depressies, angststoornissen of andere emotionele problemen.
• Vermoeidheid en uitputting: het constant ‘aan’ staan slurpt enorm veel energie. Het is dan ook gebruikelijk dat mensen met een overprikkeld zenuwstelsel snel vermoeid zijn omdat het verwerken van alle prikkels al veel energie kost. Zelfs na een minimale inspanning kun je daarna al heel erg moe zijn. 
• Je ervaart veel stress: tot slot zijn de mensen met een overprikkeld zenuwstelsel extra gevoelig voor stress. Zij vinden het vaak moeilijk om te ontspannen, zeker in drukke ruimtes. Dit geeft veel stress en onrust. 

Mocht je last hebben van de bovenstaande symptomen dan is het altijd aan te raden om eerst naar je huisarts te gaan om uit te sluiten waar deze klachten vandaan komen. Je huisarts kan de juiste diagnose stellen.

Heb je meer last van stress symptomen? Ontdek aan welke symptomen je stress kunt herkennen in dit artikel: Stress Symptomen.

Een overprikkeld zenuwstelsel kalmeren? Het kan!

Het herstellen van een overprikkeld zenuwstelsel, is afhankelijk van je brein. Ons autonome zenuwstelsel bestaat namelijk uit twee delen: het parasympathisch zenuwstelsel (dit staat voor ontspanning) en het sympathische zenuwstelsel (dit staat voor inspanning).

Deze twee delen kun je het beste zien als het gaspedaal en de rem. Wanneer je continu het gaspedaal indrukt raakt je zenuwstelsel uiteindelijk overbelast en overprikkeld. Je kunt dan de eerste (milde) klachten krijgen zoals rusteloosheid.

Gelukkig zijn er tegenwoordig bewezen tips die helpen om een overprikkeld zenuwstelsel weer te kalmeren. Ik heb ze voor je opgesomd.

Tips om overprikkeling van het zenuwstelsel te kalmeren

De volgende tips kunnen je helpen om weer kalmer te worden:

• Creëer een rustige omgeving: zorg ervoor dat je een ruimte hebt waarin je je kunt terugtrekken en kunt ontspannen. Zorg voor zo min mogelijk prikkels in deze ruimte met gedimd ligt, rustige kleuren en weinig tot geen geluid. Je kunt ook fijne dekens en kussens gebruiken voor meer ontspanning.
• Leer ontspanningstechnieken: daarnaast is meer ontspanning natuurlijk enorm belangrijk om overprikkeling van het zenuwstelsel te kalmeren. Goede ontspanningsoefeningen zijn bijvoorbeeld: een diepe ademhaling, de 1-minuut meditatie, yoga of progressieve spierontspanning. Het is belangrijk om hier dagelijks even tijd voor vrij te maken.
• Herken je prikkels: door je prikkels vroegtijdig te herkennen kun jij je ook eerder aanpassen. Dit kan betekenen dat je bepaalde drukke ruimtes uit de weg gaat, een zonnebril draagt als de zon schijnt en gehoorbescherming draagt als er veel geluid is. Hoe eerder jij je prikkels herkent, hoe gemakkelijker het wordt om je aan te passen.
• Start met stress ontladen: ook kunnen mensen met een overprikkeld zenuwstel aan de slag gaan met het ontladen van stress. Hier heb ik op YouTube een video over gemaakt. Klik hier voor de video over het ontladen van stress.
• Plan meer rust en herstelmomenten: door regelmatig meer rust- en herstelmomenten in te plannen kun jij meer in balans blijven. Dit betekent dat je meer pauzes neemt door de dag en na bepaalde activiteiten. Zorg dat je voldoende slaapt en luistert naar je lichaam. Als het teveel is, stop dan en neem rust.
• Stel duidelijke grenzen: je hoeft niet bang te zijn om je grenzen aan te geven. Mensen met een overprikkeld zenuwstelsel hebben nu eenmaal weinig energie en hebben meer ruimte nodig voor zichzelf. Hoe duidelijker jij dit communiceert richting anderen, hoe beter de ander je begrijpt en dit zorgt voor rust. 
• Start met mediteren: meditatie kan er ook voor zorgen dat je minder overprikkeld bent. Er zijn vele onderzoeken die aantonen dat meditatie bijdraagt aan het kalmeren van je zenuwstelsel. Als je wilt leren mediteren kun je naar mijn YouTube kanaal gaan, of mijn meditatie cursus volgen.
• Zoek ondersteuning in dit proces: daarnaast raad ik aan om te praten met een coach, therapeut of professional die ervaring hebben op dit gebied. Zij kunnen je ook helpen om de sensorische overprikkeling te kalmeren.

Ontdek wat voor jou het prettigst is en experimenteer met de verschillende technieken. Het gaat om ontdekken en wat bij jou past, maar dat je meer ontspanning nodig hebt, is wel belangrijk.

Wat zijn de gevolgen van een overprikkeld zenuwstelsel?

Als iemand last heeft van overprikkeling van het zenuwstelsel dan kan dit enkele vervelende gevolgen met zich meebrengen.

• Beperkingen in je sociale leven: de mensen met een overprikkeld zenuwstelsel willen het liefst bepaalde sociale situaties vermijden om extra prikkels te voorkomen. Dit kan betekenen dat ze drukke openbare plekken het liefst uit de weg gaan. Ook gaan ze liever niet naar festivals of drukke verjaardagen waar veel mensen aanwezig zijn.
• Zenuwpijn: als iemand voor lange tijd een overprikkeld zenuwstelsel heeft kan dit uiteindelijk ook leiden tot neuropathische pijn door stress.
• Aanpassingen in dagelijkse routines: ook kan het vele gevolgen hebben voor het dagelijks leven. Je kunt bijvoorbeeld meer behoefte hebben aan rust door de dag heen en is het belangrijk om meer pauzes te nemen om weer kalmer te worden. Ook kan het zijn dat je vaker jezelf even onttrekt van het drukke leven door naar de natuur te gaan om op te laden.
• Verschillende mentale klachten: ook kunnen mensen met overprikkeling gevoeliger zijn voor mentale klachten zoals hoofdpijn door stress, duizeligheid, paniekaanvallen, angsten, oorsuizen en nog meer. Het is dan ook normaal dat mensen met overprikkeling vele gevolgen ervaren op mentaal gebied.

Al deze gevolgen kunnen je kwaliteit van het leven flink beïnvloeden. Daarom is het verstandig om hulp te zoeken om je snel weer beter te voelen.

Ben je overprikkeld omdat je in een burn-out zit?

Een overprikkeld zenuwstelsel komt veel voor bij mensen in een burn-out. Als we te lang actief bezig zijn en veel prikkels moeten verwerken, dan kunnen we onszelf opbranden en in een burn-out raken.

Tijdens een burn-out zullen prikkels sneller je zenuwstelsel overbelasten dan voorheen, wat uiteindelijk zal verminderen naarmate je herstelt van de burn-out.

Ontdek of je in een burn-out zit met de onderstaande test. Het invullen van de test duurt ongeveer een minuut en geeft je direct een duidelijk beeld.

Welke supplementen helpen bij een overprikkeld zenuwstelsel?

Supplementen kunnen nooit volledig jouw overprikkeling kalmeren, het grootste gedeelte ligt namelijk in je gedrag en je brein. Maar wel kunnen sommige supplementen ondersteunen. Ik heb hier enkele supplementen opgeschreven die goed helpen:

• Magnesium: dit kan helpen bij het verminderen van stress en het bevorderen van ontspanning.
• Vitamine B-complex: vitamine B6, B12 en foliumzuur spelen een belangrijke rol bij de productie van neurotransmitters die het zenuwstelsel reguleren. 
• Omega-3 vetzuren: deze vetzuren zijn goed voor onze hersengezondheid en kunnen ontstekingsreacties verminderen, wat het zenuwstelsel helpt om te kalmeren.
• Ashwagandha: dit is een adaptogeen kruid dat wordt gebruikt om stress te verminderen en het zenuwstelsel te ondersteunen. Het kan helpen bij het bevorderen van ontspanning en het verminderen van symptomen van stress en angst.

Ieder persoon reageert anders op supplementen, ontdek voor jezelf wat het beste bij jou past en of het je helpt.

Hulp nodig om overprikkeling van het zenuwstelsel te kalmeren?

Als je al veel geprobeerd hebt, maar niets lijkt te helpen dan is het verstandig om hulp te zoeken van iemand die snapt waar jij doorheen gaat. Zelf heb ik namelijk ook een lange periode overprikkeling ervaren en ben van mening dat het heel heftig kan zijn.

Middels mijn coaching kan ik je helpen om samen een plan te maken hoe wij jouw overprikkeling van het zenuwstel weer kunnen kalmeren. Je hoeft dit pad niet alleen te bewandelen. Door het samen met iemand te lopen gaat het een stuk sneller en gemakkelijker.

Als je wilt weten wat ik voor jou kan doen, neem dan even contact met me op. Je krijgt binnen 24 uur een reactie van me.

Veelgestelde vragen

Dit zijn de meest gestelde vragen.

Hoe voelt een overprikkeld zenuwstelsel?

Een overbelast zenuwstelsel voelt niet prettig. Je kunt symptomen ervaren zoals: opgejaagdheid, gevoeligheid voor geluid, moeite om je te concentreren, slaapproblemen en meer angsten.

Hoe overprikkeling overgaan?

Ja, overprikkeling kan overgaan. Door het nemen van meer rust, het verminderen van stressfactoren en het implementeren van meer ontspannen momenten, kan het zenuwstelsel zich herstellen en kan overprikkeling verminderen. Het is belangrijk om een gezonde balans te vinden en effectieve copingstrategieën toe te passen om overprikkeling te voorkomen.