Hoe ontstaat een paniekaanval? Compleet en uitgebreid stappenplan

Geschreven door: Nick de Waard
In deze blog leg ik je stap voor stap uit hoe een paniekaanval ontstaat en hoe je er weer vanaf kunt komen.
Stap 1: Je ervaart teveel stress
Als we voor een lange tijd teveel stress ervaren, dan gaat ons lichaam steeds minder goed functioneren. Organen functioneren minder goed, maar ook mentaal is het moeilijker om emoties (zoals angst) te verwerken.
Uit onderzoek van de Rijksoverheid blijkt dat stress de mentale gezondheid van ons flink verslechterd. Daarom is het zo belangrijk om een ontspannen leefstijl te ontwikkelen voor jezelf. Niet voor eventjes, maar structureel.
We kunnen stress ervaren van de volgende dingen in ons leven:
- Een traumatische ervaring uit het verleden
- Een echtscheiding of het overlijden van een dierbare
- Zorgen over: geld, relaties, gezondheid, werk
- Problemen in je relatie of gezin
- Emetofobie
- Een langdurige ziekte
- PTSS
- Heel veel dingen zelf doen
- Alleenstaande ouder zijn
Daarnaast zijn er ook een aantal zaken in ons gedrag waardoor we stress kunnen ervaren:
- Je vindt het moeilijk om hulp te vragen als je de nodig heb
- Je vindt het moeilijk om ‘nee’ te zeggen en je grenzen aan te geven
- Je moet altijd bezig zijn
- Je doet veel dingen tegelijk (alle ballen hoog houden)
- Je vindt het moeilijk om over je gevoel te praten
- Je wilt alles zelf oplossen
- Je wilt dat mensen je aardig vinden (pleasegedrag)
De bovenstaande punten zijn zaken waardoor je stress kunt ervaren. Als je deze punten voor een lange tijd ervaart en de signalen van je lichaam negeert, dan is een paniekaanval onvermijdelijk.
Herkenbaar? Verminder stress met deze punten
Als je stress ervaart, dan wil je daar direct actie op ondernemen. Niet wachten totdat het weer ‘overwaait’, maar gelijk de nodige stappen zetten. Ik heb een aantal punten voor je opgesomd die je kunt doen om stress te verminderen.
- Wandeling in de natuur
De natuur werkt genezend. Maak eens een wandeling door het bos of op het strand en laat je mobiel thuis. Probeer eens te frisse lucht in de ademen van de bomen en het zeewater. - Vaker Me-Time
Neem eens wat vaker de tijd voor jezelf. Ga eens lekker uitgebreid koken, een ontspannen boek lezen (dus geen actie/thriller boek) of een andere hobby waar jij energie én ontspanning van krijgt. - Houd een dagboekje bij
Veel van mijn cliënten vinden het heerlijk om een dagboekje bij te houden. Zo kunnen ze “van zich afschrijven” en “inzichten opschrijven”. Altijd goed om op papier te zetten waar je doorheen gaat, daardoor kun je ook gemakkelijker relativeren. - Vijf dingen waar je dankbaar voor bent
Elke avond voor het slapen benoem ik 5 dingen waar ik dankbaar voor ben. Dit geeft me de juiste mindset om te zien dat er zoveel is waar ik dankbaar voor kan zijn. - Start met meditatie of mindfulness
Ik kan je zeer aanraden om te starten met meditatie (bijvoorbeeld via een meditatie cursus). Zonder meditatie had ik zelf nooit zo snel kunnen herstellen van m’n paniekaanvallen. Je kunt bijvoorbeeld een meditatie doen die ik heb opgenomen, er staan er genoeg op mijn YouTube kanaal. Ook kun je starten met het mediteren in bed, dan ga je sowieso lekkerder slapen.
Als je aan de slag gaat met het verminderen van stress, dan is de kans kleiner dat je een paniekaanval krijgt.
Dus: hoe ontstaat een paniekaanval? In ieder geval niet als je voldoende ontspanning neemt!
Stap 2: Je luistert niet naar de eerste signalen van je lichaam
Als we stress ervaren, dan gaan we daar, na verloop van tijd, de eerste subtiele klachten van ervaren. Zodra we deze klachten negeren, gaat ons lichaam steeds duidelijker met ons communiceren door middel van steeds heftigere klachten.
Elke grote klacht begint bij eerst met kleine subtiele klachten. We mogen leren om weer subtiel te worden en te luisteren naar de eerste signalen van ons lichaam. Hoe beter we naar ons lichaam kunnen luisteren, hoe kleiner de kans dat we een paniekaanval krijgen.
Iemand die ontspannen leeft heeft namelijk een kleinere kans op een paniekaanval, dan iemand die leeft met veel stress.
Wat zijn de eerste subtiele symptomen van teveel stress?
Hier een overzichtelijk tabel:
Lichamelijke symptomen | Mentale klachten |
Je bent veel moe | Je hebt moeite om tot rust te komen, je hebt een opgejaagd gevoel |
Je hebt spierpijn, vooral in je nek en rug | Je bent snel geïrriteerd en prikkelbaar. Kort lontje. |
Hartkloppingen | Je hebt schuldgevoelens |
Je trilt meer en zweet door stress | Je zit niet lekker in je vel |
Je slaapt slecht | Regelmatig het gevoel dat je kan huilen. |
Je bent sneller ziek door een lage weerstand | Je kunt je slecht concentreren en bent vergeetachtig |
Je bent vaak duizelig | Je bent meer onzeker en hebt minder zelfvertrouwen |
Je hebt geen zin meer in seks | Je vermijdt steeds meer situaties |
Je eet veel of juist heel weinig |
Als je een paar van de bovenstaande klachten ervaart, dan wil je daar direct naar luisteren. Onderneem actie, voorkom erger.
Wees niet eigenwijs, want dit zijn serieuze signalen dat je verandering moet aanbrengen. En dat is helemaal oké. Je bent niet zwak als je rust neemt, maar juist heel wijs.
Stap 3: Hoe ontstaat een paniekaanval? We voelen ons steeds slechter worden.
Als we doorgaan en niet luisteren naar de eerste signalen dan gaat ons lichaam steeds heftiger reageren. Onze organen gaan minder goed functioneren net als ons brein.
Op het moment dat ons brein te lang teveel stress ervaart, gaat het slecht functioneren. We ervaren heftigere klachten en we worden belemmerd in ons doen en laten. Het kan emoties (zoals angst) en alle andere prikkels niet goed meer verwerken, waardoor een paniekaanval snel zal volgen.
We voelen ons slechter worden omdat ons lichaam zich letterlijk aan het afbreken is. Stress is dan ook de nummer 1 volksziekte volgens onderzoek. Je wilt meer gaan leven vanuit ontspanning.
Een burn-out ligt op de loer als we doorgaan
Als we op dit punt nog steeds doorgaan, dan is het onvermijdelijk dat we snel in een burn-out zullen belanden.
“Ons lichaam is moe en opgebrand, het kan niet meer. Uiteindelijk zal het zelf aangeven: tot hier en niet verder. De herstelperiode duurt dan veel langer. Daarom wil je vroegtijdig al actie ondernemen.”
Herken je burn-out, doe de Gratis Burn-Out Test
Twijfel je nog of jij in een burn-out zit? Of wil je graag weten in welk stadium jij zit? De Gratis Burn-Out Test gaat je hier bij helpen. Na het invullen van deze test is het direct duidelijk hoever jij erin zit en je krijgt ook advies van me mee op basis van jouw score.
Stap 4: Dan is het genoeg: het ontstaan van een paniekaanval
Als we geen ontspanning nemen, niet luisteren naar de eerste subtiele signalen en ook niet luisteren naar de heftigere signalen, dan is het onvermijdelijk: een paniekaanval door alle stress volgt.
Een paniekaanval is dus altijd het gevolg van een periode met teveel stress. Je kunt zelf de regie in eigen handen nemen over je paniekaanvallen. Jij bent namelijk degene die je paniekaanvallen kunt stoppen door het veranderen van je leefstijl.
Als je hier hulp bij wilt, neem dan gewoon eens contact op. Ik sta je met alle liefde graag te woord.
Wat te doen met een paniekaanval?
Als je in paniek bent kun je het beste gebruik maken van de AWARE-methode. De methode bestaat uit 5 stappen:
- Accepteer de angst
- Probeer de angst waar te nemen
- Blijf rustig en reageer op een normale manier
- Herhaal de bovenstaande stappen
- Blijf positief, het einde van je paniekaanvallen is dichterbij dan je denkt
Hoe ontstaat een paniekaanval: conclusie
- Stap 1: we ervaren teveel stress
- Stap 2: we luisteren niet naar de eerste subtiele signalen
- Stap 3: we voelen ons steeds slechter worden
- Stap 4: een paniekaanval ontstaat
Een paniekaanval ontstaat dus doordat we te lang teveel stress ervaren. Het is aan ons om actie te ondernemen.
Lees meer over paniekaanvallen.
Ik denk dat de volgende artikelen ook interessant zijn voor jou:
– 16 Paniekaanval symptomen
– Paniekaanval tips
– Paniekaanval in bed
Veelgestelde vragen
Een aantal vragen worden mij veel gesteld, daarom heb ik ze even uitgewerkt.
Hoe krijg je angstaanvallen?
Je krijgt last van angst- en paniekaanvallen als je te lang teveel stress ervaart in je leven. Ontspanning en het verminderen van stress zorgt ervoor dat de kans op paniekaanvallen afneemt.
Kun je genezen van een paniekstoornis?
Ja, dat kan. De oplossing ligt vaak in het veranderen van je leefstijl en het verminderen van stress. Je kunt paniekaanvallen stoppen middels de Gouden Driehoek Methode.
Kunnen een tekort aan neurotransmitters en serotonine ook voor een paniekaanval zorgen?
Ja, dit kan zeker. Diverse onderzoeken laten zien dat een tekort aan neurotransmitters ook voor paniekaanvallen kunnen zorgen. Wil je weten of jij een tekort hebt? Dan kun je de Online Braverman Test invullen.
Leuk om kennis te maken!
Ik ben Nick de Waard, eigenaar van Nickdewaard.nl.
Ik help mensen met stress-, paniek- en burn-outklachten middels de Gouden Driehoek Methode.
Zelf heb ik jarenlang in een burn-out gezeten en last van angstklachten gehad. Gelukkig heb ik dankzij jarenlang veel zelfstudie, leren en vallen en opstaan kunnen herstellen. Alles wat ik geleerd heb, en nog leer, pas ik nu allemaal toe in mijn online programma's.
- Nick de Waard
Angst, stress en burn-out specialist en gediplomeerd Meditatieleraar